Rangorde, de baas zijn, dominantie…
Begrippen die de mens heeft bedacht om constructen te categoriseren die we met onze menselijke ogen en hersenen waarnemen. Deze woorden zijn sterk beïnvloed door onze menselijke geschiedenis, inclusief oorlogen en de opschaling van de voedingsindustrie.
Zelf spreek ik liever van ‘ordening’. Een woord wat vrijwel geen oordeel of menselijke invulling w.b. ‘macht’ in zich draagt. En daarmee veel minder sturend en etiketterend is.
Ordening is perfect wanneer iedereen op zijn of haar eigen plek staat. In zo’n situatie stroomt liefde en energie zoals bedoeld is, en is ‘de kudde’ op haar sterkst. Dit geldt zowel voor mensen als voor paarden. Deze ordening is gebaseerd op oeroude systeem- en natuurwetten. Dit zijn wetten waarmee wij als mens, door onze ‘ontwikkeling’, de voorkeur voor hoofd en ratio, en de verwijdering van de/onze natuur, vaak geen verbinding meer voelen. Paarden echter, hebben deze verbinding nog wel.
Ik geloof dus niet per se in dominante paarden, paarden die de leider zijn, of die het hoogst in de rangorde staan. Misschien lijkt dit zo omdat deze paarden (onbewust) voldoen aan de etiketten die de mens hen heeft opgeplakt door gevormde meningen, intenties en oordelen. Of omdat deze paarden moeten leven (of lange tijd hebben moeten leven) onder omstandigheden die mensgericht zijn, waardoor trauma (en het daaraan gekoppelde afwijkende gedrag) is ontstaan. Maar binnen een gezonde kudde, waar geleefd kan worden naar soortspecifieke behoeften en waar de ordening zich vrij en gezond mag vormen, bestaan in mijn ogen geen dominante paarden, paarden die de baas willen spelen. Er is geen machtsgerichte hiërarchie en ook geen eenduidige leider.
We mogen dergelijk gedrag echt anders gaan benaderen en ook anders gaan interpreteren, wat mij betreft.
Een paard dat altijd voorop loopt? Ik zie een paard dat gezegend is met de meeste ervaring of veel moed, en die dat inzet om anderen op weg te helpen. Gebruik maken van je kwaliteiten en ervaring, maar binnen een platte organisatiestructuur, waarbij diegene uit de lijn naar voren stapt, die in die specifieke situatie het best uitgerust is om hem tegemoet te treden. Om daarna weer terug te stappen in de platte organisatielijn. Iets waar wij veel van kunnen leren, en waar je feitelijk dankbaar gebruik van kan maken. Flexibel ‘leiderschap’, een dynamisch proces dat gericht is op het welzijn van de hele kudde…
Een paard wat andere paarden wegstuurt bij het eten? Ik zie een paard met angst voor voedselschaarste, een paard wat misschien onzeker is en het gevoel heeft het eten wat er wel is met hand en tand te moeten verdedigen. Zo’n paard heeft andere hulp nodig dan een afstraffing of het label ‘dominant’. Wanneer je dat kan zien, kan je effectief een interventie doen binnen je management….
Het is een kwestie van perspectief, maar het is gezond om steeds opnieuw en met andere ogen naar de wereld en jouw invulling ervan te kijken. Dit geldt voor jezelf en voor je paarden, maar het zal tevens je werk als paardenprofessional een enorme boost geven. Als je de vorming van zo’n oeroud en tegelijkertijd nieuwetijds construct kunt ‘toelaten’, kan de functie van paarden als gids bij ontwikkeling, herstel en groei van mensen veel intensiever, functioneler en gezonder verlopen, ook voor het paard zelf.
Deze zienswijze heeft diepgaande implicaties. We moeten erkennen dat wat wij als ‘dominantie’ beschouwen, vaak een projectie is van onze eigen ervaringen en aannames. Waar wij hiërarchieën en zien, is er vaak een complex netwerk van relaties gebaseerd op wederzijdse steun en samenwerking. Door deze gedragingen vanuit een ander perspectief te bekijken, openen we de deur naar een dieper begrip van paardengedrag en onze eigen reacties daarop. Dit leidt tot een gezondere en respectvollere relatie met onze paarden, waarin we samenwerken in plaats van te proberen hen te domineren of te beheersen.
#opleiding #opleidingcoachpaardensysteem #coachpaardensysteem #nieuwetijds #natuurinclusief #anderslerenkijken #paardentaal #ordening #systeem #systemischholistisch #kudde
